Marant organiseert op 22 mei aanstaande de Regionale Onderbouwdag voor leerkrachten en Intern Begeleiders uit de onderbouw van het basisonderwijs. Marant is een adviesorganisatie voor onderwijsontwikkeling en onderwijszorg uit Elst, waar dagelijks honderdvijftig specialisten zich buigen over vragen uit het onderwijs. Marant werkt voor het primair, voortgezet en speciaal onderwijs, en op het terrein van de voorschoolse educatie. In een interview met de Nationale Onderwijsgids (NOG) legt adviseur Joke van Winden uit wat deelnemers aan de dag kunnen verwachten.
NOG: Waarom hebben jullie gekozen voor het thema ‘Sta eens even stil’? Krijgen jullie veel signalen uit het onderwijsveld dat die rust momenteel ontbreekt?
Joke van Winden (JvW): Er komt momenteel erg veel op leerkrachten af, zoals het beredeneerd aanbod, handelingsgericht werken, opbrengstgericht werken en het vastleggen van je aanbod. De focus ligt op taal, lezen en rekenen, terwijl in de onderbouw van de basisschool geen onderwijs in aparte vakken gegeven wordt. De brede ontwikkeling van jonge kinderen staat daar centraal. Dat geeft leerkrachten het gevoel dat alles anders moet. Er wordt in plaats van gepuzzeld ('hoe kan het onderwijs met de eisen van nu, het beste worden vormgegeven vanuit een visie over hoe jonge kinderen leren') gestapeld. Hierdoor ontstaat het gevoel dat er steeds iets bij komt. Tijd om te observeren, stil te staan bij wat kinderen beweegt, hen bezig houdt, ontbreekt vaak.
'Sta eens even stil' wil in dit kader zeggen: maak eens een pas op de plaats om na te gaan waar je mee bezig bent. Wat doet er werkelijk toe? Doen we de dingen die goed zijn voor jonge kinderen, zonder het doel van onderwijs uit het oog te verliezen? De tijd nemen, en aandacht geven, spaart juist tijd.
NOG: Wat neemt een docent aan het einde van de dag mee naar huis; is hij of zij dan beter in staat die rust te creëren voor zichzelf?
JvW: Het kunnen of leren creëren van rust zal in de praktijk moeten gebeuren, maar ik hoop dat ze zich na deze dag (meer) bewust zijn van de waarde van rust creëren bij zichzelf en de kinderen. Dat doel- en procesgericht werken hand in hand kan gaan, geeft deelnemers hopelijk rust en vooral het besef dat ze het goed doen. Tijdens de workshops Yoga en mindfulness zullen de deelnemers enkele technieken aangedragen krijgen die ze in de praktijk direct kunnen toepassen. Dit creëert rust bij de kinderen en daardoor ook bij de leerkracht.
Met een goede interactie en door aan te sluiten bij de (leer-)behoeften van kinderen voelen kinderen zich begrepen. Ook dat geeft rust, zowel voor het kind als de leerkracht.
NOG: Hoe kwamen jullie bij Prof Dr. Ferre Laevers voor het geven van een lezing tijdens de Regionale Onderbouwdag 2013? Kun je aangeven wat deelnemers kunnen verwachten?
JvW: Prof Dr. Ferre Laevers is iemand die vooral insteekt op het onderwijsleerproces. Laevers laat zien dat niet alleen toetsresultaten leidend zouden moeten zijn, maar dat juist het observeren van het proces je veel leert over de ontwikkeling van een kind.
De deelnemers kunnen een inspirerend verhaal verwachten, waarin professor Laevers het belang van observeren van het welbevinden en de betrokkenheid van kinderen zal toelichten en zal laten zien hoe je van daaruit je onderwijsaanbod kunt creëren.
Als je goed kijkt weet je waar kinderen in hun ontwikkeling zijn. Wat heeft dit kind nodig om verder te kunnen groeien? Dat kan alleen als je kijkt naar kinderen, met ze in gesprek gaat en je probeert te verplaatsen in hun situatie. Als je daar oog voor hebt en dit koppelt aan de doelen die je wilt bereiken, zal de effectiviteit van je onderwijs toenemen.
NOG: Het inleven in de wereld van het kind lijkt een centraal thema van de dag te zijn. Creëer je rust door de leerlingen beter te begrijpen?
JvW: Ja! Je komt er achter wat kinderen beweegt en wat ze nodig hebben. Je kunt vervolgens je aanbod daar op afstemmen, waardoor de kwaliteit van je onderwijs verbetert. Maar we geven niet alleen aandacht aan het creëren van rust bij de leerkracht; de drukke samenleving heeft ook invloed op het gedrag van kinderen. Er worden daarom ook een paar workshops gegeven die je leren rust bij de kinderen te creëren. Zo worden ze ontvankelijker voor jouw onderwijsaanbod.
Als kinderen zich begrepen voelen geeft ze dat rust. En dat geeft de leerkracht rust. En als de leerkracht een kind begrijpt, geeft dat ook rust. Leerkrachten begrijpen dan tenslotte beter hoe ze moeten handelen.
NOG: Ook voor onderwijs adviesorganisaties is het een moeilijke tijd. Hoe onderscheidt Marant zich van de rest? Wat bieden jullie extra als organisatie?
JvW: Marant is een organisatie die sterk is in het begeleiden van het primaire proces. We zijn goed in het concreet maken van wat ‘werkt’ in de groep, voor baby’s en peuters, leerlingen basisonderwijs en voortgezet onderwijs, leerkrachten, IB-ers en directie. Wij staan voor maatwerk, integraal begeleiden en duurzaamheid. We zoeken samen met de school, de speelzaal of het dagverblijf, naar passende oplossingen om duurzame ontwikkeling te creëren.
Wij kennen de scholen en VVE-instellingen in de regio en kunnen zo optimaal zorgen voor doorgaande leer- en ontwikkellijnen en ook verbinding met kenniscentra in de buurt. We werken aan het versterken van de driehoek kind-ouder-school, door verbinding tussen advies- en behandelpraktijk; Onze kernwaarden (verbindend, inspirerend,slagvaardig en deskundig) geven we in onze trajecten vorm.
Meer informatie over deze Regionale Onderbouwdag vindt u op de website van Marant. Bekijk daar ook een terugblik op de Regionale Onderbouwdag van vorig jaar.
© Nationale Onderwijsgids / Arend Jan Wonink