Verantwoordelijkheden op school, als middel tegen pesten. Daar draait het nieuwe anti-pestprogramma SterkWerk om. Weer een nieuwe loot aan de stam van de anti-pestprogramma’s? Prof. René Veenstra, die veel onderzoek doet naar pesten en bij het project betrokken is, legt de meerwaarde uit. ‘Het is inmiddels bekend dat pesten een groepsproces is. Je moet niet alleen aandacht hebben voor het slachtoffer of de dader, want iedereen is erbij betrokken: de assistenten van de pesters, de beschermers van de slachtoffers, de stille meerderheid. Er zijn programma’s die dat goed aanpakken. Maar als de pesters echt de populaire leerlingen zijn, dan blijkt het heel moeilijk vaste patronen te doorbreken. Want het populaire kind heeft iets te verliezen, namelijk aanzien. Met SterkWerk proberen we die behoefte aan status op een positieve manier in te vullen, door kinderen een verantwoordelijkheid te geven op school. Het is dus een hulpmiddel, een aanvulling op andere programma’s.’ Het beeld van klassendienst of schoffelende kinderen in hesjes dringt zich onwillekeurig op, maar dat blijkt onjuist.

 

Rick Bloemberg deed de pabo en studeerde daarna Sociologie aan de RUG. Hij ontwikkelde lesmateriaal voor SterkWerk en trainde docenten. Bloemberg legt uit dat populaire pesters nu een alternatief krijgen om hun behoefte naar status in te vullen. ‘Met de taak die ze vervullen krijgen ze verantwoordelijkheid op school. Inmiddels hebben we wel 100 mogelijke verantwoordelijkheden opgesteld, variërend van de telefoon opnemen tot gangen netjes houden, van activiteiten organiseren tot toezicht houden op het plein.’ Geen verkapte straf dus, waarbij pesters gemarkeerd worden. Iedereen krijgt een rol, niet alleen de pesters. Kinderen kunnen aangeven wat ze willen doen, maar docenten kunnen daar ook in sturen en kijken welke rol het beste bij de pester zou passen. Soms leidt dat tot onverwachte resultaten.